روزی و به دست آوردن آن از ابتدای خلقت بشر یکی از مهمترین دغدغه های او بوده است،و در پی آن چه جنگ ها که به پا کرده و خون ها ریخته اند اما پشت پرده رزق و روزی چیست؟
گزارش سرویس وبگردی پاتوق من،یکی از مواردی که در باب سبک زندگی و یا به عبارت دیگر “تقدیر معیشت” از دیدگاه اسلام اهمیت فراوان دارد مسئله ی رزق و روزی است.
نگرانی رزق عامل گرفتاری انسان است؛ خیلی از وقت ها ما به دلیل اینکه رزق را از طرف خدا نمی دانیم و فکر می کنیم رزق در اثر تلاش و کوشش خودمان است باعث نگرانی ها و ناهنجاری هایی می شویم. شاید ریشه ی بسیاری از استرس ها و اضطراب و افسردگی ها به همین مسئله برمی گردد.
بعضی فکر می کنند به هر شکلی که شده باید مالشان را زیاد کنند …یک شبه میلیاردر شوند و این را زرنگی می دانند و می گویند فلانی سن و سالش اینقدر است و اینقدر موجودی دارد … پس من هم از هر طریقی شده ؛ حلال و حرام نباید از او کم بیاورم …
از کجا آوردن این مال برایمان مهم باشد!
حدیث داریم مال حرام زیاد نمی شود و اگر هم رشد کند برکتی در آن نیست!اصلاً مال حرام نه تنها نسبت به وضع مادی انسان بلکه نسبت به وضعیت معنوی انسان هم تاثیر دارد! چنانچه طبق روایت کسب حرام روی نسل انسان اثر دارد!
گاهی اوقات بعضی از افراد مومن یک فرزند نا خلفی دارند و گاهاً با خدا درد دل می کنند که خدایا من لقمه ی حرامی به این بچه ندادم چرا اینطوری شده است؟ یعنی امریست تجربه شده خیلی از افراد هستند که حلال و حرام خدا را مراعات نمی کنند بعداً این اثر و این رعایت نکردن درنسل آنها مشخص می شود.
نبی مکرم اسلام محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله) در حدیثی می فرماید: کسی که اهل نماز و روزه است ولی رعایت نمی کند و لقمه ی شبهه ناک به خانه اش می برد خمس مالش را نمی دهد اگر کشاورز است زکات مالش را نمی دهد این لقمه ی شبهه ناک است! می فرماید: وقتی لقمه شبهه ناک شد اگر نماز می خواند مثل این است که ساختمان و بنایی را بر آب می سازد …
ای فرزند آدم ! غصه رزق نیامده ات را بر روز آمده ات میفزا . که اگر فردای نیامده از عمر تو بود خداوند رزق و روزی تو را در آن روز می رساند . پس امروزت را با غم فردایی که نیامده برای خود سخت نگردان.
آیا ساختمان بر آب بنا کردن استحکامی دارد؟
رزق و روزی خودشان به دنبال ما هستند! تلاش برای لقمه حرام و شبهه ناک چرا؟!
حضرت امام الموحدین علی (علیه السلام) در نصایح و دستور العمل های خود در نامه ۳۱ به فرزندشان امام حسن (علیه السلام) فرازی مهم را در تحلیل جایگاه رزق در زندگی انسان گشودند. حضرت می فرمایند:
ای فرزندم! بدان که رزق دو رزق است: رزقی که تو به دنبال آن هستی و رزقی که آن به دنبال تو است، که رزق نوع دوم طوری است که اگر هم به سوی آن نروی به سوی تو می آید چه زشت است فروتنی به هنگام نیاز و ستم کاری به هنگام بی نیازی.
دنیای تو برای تو همان قدر است که قیامتت را اصلاح کند و اگر به جهت آنچه از دستت رفته است نگران و ناراحت هستی، پس نگران باش برای همه آنچه در دست نداری. (نهج البلاغه، محمد دشتی ، نامه ۳۱، صفحه ۵۳۴)
بعد از آن که حضرت امیرالمومنین(علیه السلام) به فرزندشان توصیه کردند، از عواملی که تو را گرفتار خودت می کند برحذر باش.
می فرمایند: یکی از عوامل گرفتاری انسان به خودش و غفلت از خدا، نگرانی از رزق است، و در این فراز به این نکته می پردازند.
رزق حلال
چه بخواهی و چه نخواهی خدا رزق تو را تأمین کرده است و آن رزق به دنبال توست تا تو را بیابد و خود را به تو برساند، پس به جای این که همه زندگی را برای طلب رزق خود قرار دهی، سیر بندگی را مد نظر داشته باشد.
حضرت در خطبه ۱۱۴ در نهج البلاغه می فرماید: خداوند رزق را تکفل کرده و به عهده گرفته ولی عمل برای آبادانی قیامت را به عهده شما گذاشته است. فهم این مسئله یکی از اسرار عرفانی است چیزهایی در زندگی است که برای درک آن خیلی شعور می خواهد: یکی مسئله مرگ است که چگونه انسان آن را بفهمد و جایگاه آن را در حیات دنیای بشناسد. دیگری سر رزق در عالم است.
امیرالمومنین علی(علیه السلام) می فرمایند: اگر کسی این مسئله را بفهمد از همه مشکلاتش رها شود.
البته به شرطی که از این موضوع سوء استفاده نکند و تنبلی نکند. کسی که بفهمد رزقش را خدا تکفل کرده است زندگی اش یک پارچه عبودیت و تلاش و نشاط می شود نه تنها یک گوشه نمی نشیند که خداوند خودش رزق را برساند، بلکه تلاش هایش در افقی فوق زندگی دنیایی انجام می شود. مگر تو آمده ای در این دنیا رزق بخوری که در عین تأمین رزق یک گوشه نشسته ای و انتظار داری خودش رزقت را برساند، فراموش کرده ای آمده ای تا عبودیت انسانی داشته باشی و در راه تحقق عبودیت باید همچون انبیاء و اولیای الهی عمل کرد با سوء استفاده از این سخن عملاً اگر کسی گوشه نشینی کند، از آدمیت گوشه گیری کرده است.
ای فرزند آدم! غصه رزق نیامده ات را بر روز آمده ات میفزا. که اگر فردای نیامده از عمر تو بود خداوند رزق و روزی تو را در آن روز می رساند. پس امروزت را با غم فردایی که نیامده برای خود سخت نگردان.
فرهنگ رزق و روزى را بیاموزیم
در دنیای کنونی این مسأله همچنان پر رنگ با اهمیت صدچندان آدمیان را به خود مشغول کرده است،به گونه ای که بیشتر وقت بشر را به خود مصروف داشته که چگونه می تواند بیشتر و بیشتر داشته باشد ؟ و در این راستا حق خوری ها دزدی ها به بردگی کشیدن ها و….صورت زشت دنیای ما شده است.
روزی
این روزی و به دست آوردن مال یک فرهنگی دارد که باید آن را آموخت و به کار بست تا در این فرصت کوتاه عمر در پی سراب زرق و برق مال دنیا ،به سرگردانی و حیرت راه نپیماییم و در نهایت همه اندوخته هایمان را برای دیگران تدارک دیده و با تنی رنجور و ضعیف و خاطری با هزار هول و هراس راهی دیار باقی نشویم .
بیشتر بخوانید:لزوم کسب روزی حلال در بین اصناف
فرهنگ روزی چیست؟
خداوند براى همه ى مخلوقات و بندگان خود اعم از مومن و کافر، انسان و حیوان روزى خاصى مقرر فرموده است:
در واقع روزى هر کس معین و اندازه گیرى شده و در دیوان الهى به ثبت رسیده است بطوری که هیچ کس جز دست تقدیر الهى نمى تواند آن را کم یا زیاد کند و یا روزى کسى را ببرد.
ذکر این نکته لازم است که این تقدیر و تقسیم، منافاتى با کار و تلاش ندارد، بلکه وظیفه مردم است که خود را در راه تحصیل روزى تلاش کنند، زیرا خداوند خود دستور داده که بندگان در راه تامین زندگى فعالیت کنند و از کار و برنامه ریزى کوتاهى ننمایند.
نکته مهم دیگر آنکه، به دست آوردن مال حرام و تحصیل ثروت از راه هاى نامشروع جزء رزق و روزى نیست و کسانی که دست به مال حرام مى زنند و از آن پروا ندارند ، بدانند که روزى حلال الهى را از دست داده و به جاى آن مال حرام مى خورند
تفاوت در روزى
نکته دیگر آنکه، تقسیم روزى یکسان نیست و خداوند بنابر مصالح بندگان و نظام زندگى انسان و اداره ى جهان روزى افراد را متفاوت مقرر فرموه است البته کسى از آن مطلع نیست و هیچکس نمى تواند بگوید که روزى چه کسى کم یا زیاد است و چه بسا که خود افراد در این زمینه دخیل باشند، زیرا روزى بر دو گونه است : یک نوع آن روزى قطعى است که در هر صورت و در هر شرایط نصیب انسان مى گردد، ولى نوع دیگر آن بستگى به عوامل دیگر و منجمله تلاش و فکر و برنامه ریزى دارد، به این بیان که خداوند مقرر کرده است که انسان با فکر و تلاش و سایر عوامل به اوج قدرت مالى و اقتصادى برسد.
در هر صورت، تفاوت در روزى وجود دارد و اگر کمى روزى معلول عوامل اختیارى نباشد قطعا مقدر آن فرد است و به صلاح و سعادت او خواهد بود و کسى نمى تواند آن را کم یا زیاد کند و یا روزى کسى را بخورد.
بنابراین، آنکه روزیش کم است باید فکر و تلاش کند و اگر به جایى نرسید نباید مایوس و ناامید شود، شاید دست تقدیر بیش از آن براى او رقم نزده است و بیشتر از آن باعث مشکلات و مصائب مادى و معنوى او خواهد بود. بنابراین فرد خداشناس و موحد از آنچه براى او مقدر شده راضى و خشنود بوده و امورات خود را بر اساس آن تنظیم مى کند.
پس باید براى تامین و تحصیل روزى تلاش کرد ولى این را هم باید دانست که هر تلاشى هم مثمرثمر نخواهد بود و باعث زیادى روزى نخواهد شد.
تقسیم روزى یکسان نیست و خداوند بنابر مصالح بندگان و نظام زندگى انسان و اداره ى جهان روزى افراد را متفاوت مقرر فرموه است البته کسى از آن مطلع نیست و هیچکس نمى تواند بگوید که روزى چه کسى کم یا زیاد است و چه بسا که خود افراد در این زمینه دخیل باشند،زیرا روزى بر دو گونه است:یک نوع آن روزى قطعى است که در هر صورت و در هر شرایط نصیب انسان مى گردد، ولى نوع دیگر آن بستگى به عوامل دیگر و منجمله تلاش و فکر و برنامه ریزى دارد،به این بیان که خداوند مقرر کرده است که انسان با فکر و تلاش و سایر عوامل به اوج قدرت مالى و اقتصادى برسد.
بعضى تصور مى کنند، کسانى که روزیشان فراخ و ثروتشان زیاد است، حتما از راه خلاف و نامشروع به دست آورده اند، یعنى آدم باایمان ممکن نیست که ثروتمند و پرروزى باشد که البته این از نظر امام صحیح نیست و حتى دستورهایى داریم که باعث زیادى روزى مى گردد:
۱- الزکاه تسبیبا للرزق [ نهج البلاغه، نامه ۳۱٫ ]- زکات دادن باعث و موجب روزى است.
۲- شارکوا الذى قد اقبل علیه الرزق [ نهج البلاغه، نامه ۳۱٫ ]- با آنکس که روزیش فراخ است شریک شوید.
پیامبر اکرم(صلی الله و علیه و آله) می فرماید: زیاد استغفار کنید زیرا استغفار روزی را به سوی شما می کشاند
استغفار، عامل ریزش رزق
از سخنان حضرت امیر المومنین علیه السلام در نهج البلاغه، محمد دشتی، خطبه ۱۴۳ آمده است : استغفار را سبب پیوسته داشتن رزق بر رزق خواران و موجب رحمت بر آفریدگار قرار داده است.
حضرت در این فراز از خطبه می خواهند این نکته را متذکر شوند که یکی از عوامل تنگ شدن رزق گرایش های منفی انسان و افتادن در دام گناهان است.
همچنین پیامبر اکرم(صلی الله و علیه و آله) می فرماید: زیاد استغفار کنید زیرا استغفار روزی را به سوی شما می کشاند.(حکمت های درخشان ، علیرضا صابری یزدی ، صفحه ۸۳۲)
صدقه، عامل نزدیکی رزق
حضرت در کلمات قصار نهج البلاغه می فرمایند: رزق خود را با صدقه فرود آورید. یعنی می توانید کاری بکنید که رزق برایتان سخت و دیر دسترس نباشد بلکه به راحتی در دسترس شما قرار گیرد و آن از طریق صدقه دادن ممکن می شود.
نکته مهم دیگر آنکه، به دست آوردن مال حرام و تحصیل ثروت از راه هاى نامشروع جزء رزق و روزى نیست و کسانی که دست به مال حرام مى زنند و از آن پروا ندارند ، بدانند که روزى حلال الهى را از دست داده و به جاى آن مال حرام مى خورند.
منبع : سایت تبیان به نقل از :کتاب از پارسایان برایم بگو سید جمال الدین دین پرور
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
