عملیات بیت المقدس ۶ با رمز یا امیرالمؤمنین در محور ماووت و ارتفاعات شیخ محمد به صورت نیمه گسترده و به فرماندهی سپاه در ۲۷ اردیبهشت ۱۳۶۷ انجام شد.
به گزارش سرویس وبگردی پاتوق من ، به نقل از مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، عملیات بیت‌المقدس ۶ در تاریخ ۲۷ اردییهشت ماه سال ۱۳۶۷ با رمز یا امیرالمؤمنین (ع) در جبهه شمالی و منطقه عمومی ماووت سلیمانیه با هدف تصرف ارتفاعات غرب ماووت به‌منظور خارج کردن عقبه خودی از دید دشمن آغاز شد.
فرماندهان عالی‌رتبه سپاه که قبل از حملات گسترده ارتش عراق طی سال ۱۳۶۶ با تغییر در منطقه نبرد از جنوب به شمال عراق، ابتکار عمل و برتری نظامی را در دست داشتند و با اجرای عملیات‌های منظم و نامنظم، ارتش عراق را به انفعال کشیده بودند، با موج جدید حملات گسترده و با توجه به شرایط سیاسی و نظامی حاکم بر جنگ، پیش‌بینی کردند؛ وضعیت به نفع عراق تغییر نماید، بدین‌جهت تنها پس از چند روز از سقوط فاو، برای جلوگیری از شرایط نامطلوب سیاسی و نظامی، به‌سرعت اجرای عملیات بیت‌المقدس ۶ را در منطقه عمومی ماووت در دستور کار قرار دادند.
در این عملیات، یگان‌هایی از دشمن از جمله سه تیپ منهدم می‌شوند و تلفات و خساراتی بر آنها وارد می‌آید. با حمله نیرو‌های ایرانی، مواضع رزمندگان از دید و تیررس خارج و سد و شهر دوکان نیز تحت کنترل آنها در می‌آید.
در مرحله اول این عملیات بیش از ۱۳۰۰ تن از نیرو‌های عراقی کشته و زخمی شده و بیش از ۳۲۰ تن اسیر می‌شوند.
مرحله دوم این عملیات در روز بعد در منطقه عمومی ماووت از استان سلیمانیه آغاز می‌شود و رزمندگان نیروی زمینی سپاه در حالی که دشمن از تحرکات آنها آگاه است، مواضع آنها را مورد هجوم قرار می‌دهند و تعداد دیگری را کشته و زخمی و عده را از جمله سرهنگ دوم صلاح احمد حسن، فرمانده گردان دوم از تیپ ۴۴۸ و چند افسر بلند پایه را به اسارت در می‌آورند.
با انجام این مرحله، اهداف عملیات به طور کامل حاصل می‌شود و تلاش دشمن برای بازپس گیری مواضع از دست داده بی نتیجه می‌ماند. دشمن در اوج استیصال به سلاح شیمیایی متوسل می‌شود که با عکس العمل پدافند شیمیایی خنثی می‌شود و رزمندگان اسلام به تثبیت مواضع جدید می‌پردازند.
در نتیجه این عملیات نیز ۳۰ تا ۷۰ در صد از تیپ‌های ۴۴۸ و ۶۰۶ از لشکر ۴ پیاده عراق منهدم و تیپ ۷۶ از لشکر ۴ پیاده عراق تقریبا از بین می‌رود. در این عملیات بیش از ۲ هزار نفر از نیرو‌های عراقی کشته و زخمی می‌شوند و ۴۰۰ نفر از آنان به اسارت در می‌آیند.
موقعیت جغرافیایی منطقه عملیات
استان سلیمانیه از استان‌های شمالی و کوهستانی عراق به شمار می‌آید. منطقه عمومی عملیات بیت‌المقدس ۶، در حدود ۱۵ کیلومتری شمال غرب شهر ماووت از استان سلیمانیه، روی ارتفاعات مهم شیخ محمد ۱، استروگ ۲ و آسوس ۳ در خاک عراق قرار داشت. استان‌های سلیمانیه و کرکوک در شمال عراق جزو اهداف مهم راهبرد نظامی ایران در سال‌های پایانی جنگ محسوب می‌شدند.
قوای نظامی ایران پس از تغییر منطقه جغرافیایی نبرد از جنوب به شمال عراق در سال ۱۳۶۶، عملیات نظامی را برای دستیابی به استان سلیمانیه از دو محور شمالی و جنوبی آغاز کردند.
منطقه عمومی ماووت، اولین هدف محور شمالی به شمار می‌رفت. قوای خودی برای تصرف و عبور از منطقه عملیاتی ماووت چندین عملیات را طی ۱۵ ماه، از آغاز سال ۱۳۶۶ طراحی و اجرا کرد که آخرین آنها عملیات بیت‌المقدس ۶ بود.
فرماندهان برخی از عوامل مهم در موفقیت عملیات بیت‌المقدس ۶ را چنین برمی‌شمارند:
رعایت اصل وحدت فرماندهی، به‌طوری‌که در این عملیات، فرماندهی قرارگاه نیروی زمینی و خاتم هیچ‌گونه دخالتی در اجرای عملیات نداشتند و سردار شهید «نورعلی شوشتری» به‌عنوان فرمانده قرارگاه نجف، به‌طور مستقیم عملیات را طراحی و اجرا نمود.
رعایت اصل غافلگیری؛ قوای خودی چند روز قبل از عملیات به‌منظور فریب دشم، به یگان‌های مستقر در منطقه شرق ماووت دستور داده بودند، ورود و خروج و نقل و انتقالات از منطقه ماووت انجام شود. یگان‌های رزم از جمله لشکر ۵ نصر، لشکر ۷ ولیعصر (عج)، تیپ ۴۸ فتح، لشکر ۱۰ سیدالشهدا (ع)، لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله (ص) و لشکر ۳۲ انصار الحسین (ع)، با اجرای این دستور، توجه اصلی دشمن را به منطقه جنوب شرقی ماووت جلب کردند.
مضاف بر تحرکات قوای خودی در جنوب شرقی ماووت، رعایت پوشش و اختفا در طراحی عملیات و انتقال نیرو‌ها تا آغاز عملیات، کمک بزرگی به غافلگیری دشمن کرد.
نقش فعال هوانیروز؛ خلبانان شجاع هوانیروز توانستند نیرو‌های پیاده را به لحاظ تدارکاتی و تسلیحاتی به‌خوبی پشتیبانی کنند. همچنین هلی برد نیرو‌های لشکر ۱۰ نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در موفقیت عملیات داشت.
تشخیص محور پاتک دشمن در منطقه عملیات و اجرای بسیار مناسب آتش توپ‌ها بر قوای دشمن.
توان بالای فرمانده گردان‌ها به‌ویژه فرمانده گردان‌های لشکر ۱۰ که در هدایت نیرو‌ها و تأمین اهداف بسیار خوب عمل کردند. ۲
منابع: ویکی پدیا/ خبرگزاری تسنیم/آوینی/ همشهری
