مارگریت دوراس را به عنوان بانوی بزرگ ادبیات مدرن در فرانسه می‌شناسند. او توانست با ده‌ها رمان و فیلم بر ادبیات و سینمای مدرن تأثیری عمیق بگذارد. آثار او به زبان‌های مختلفی از جمله فارسی منتشر شده‌است.
به گزارش سرویس وبگردی پاتوق من، مارگریت دوراس نویسنده فرانسوی با سبکی تازه به میان آمد؛ بیانی فشرده با تداعی‌های پراکنده که به ابهامی شاعرانه نزدیک می‌شود و هوش خواننده را بیدار می‌کند.
عشق، جنگ، هنر: حقایقی از زندگی «مارگریت دوراس»با این مطلب همراه شوید تا درباره‌ی زندگی این بانوی فرانسوی هنرمند بیشتر بدانیم.«مارگریت دوراس»، نویسنده‌ی فرانسوی تأثیرگذاری بود که در طول قرن بیستم زندگی و فعالیت می‌کرد.
او علاوه بر نوشتن رمان، به خلق نمایشنامه و فیلمنامه و کارگردانی در سینما نیز می‌پرداخت و به خاطر نوشتن فیلمنامه‌های «هیروشیما عشق من» و «آوای هند» به شهرت بین المللی دست یافت.
همچنین «دوراس» در سال ۱۹۸۴ به خاطر خلق کتاب «عاشق»، جایزه‌ی معتبر «گنکور» را از آن خود کند. با این مطلب همراه شوید تا درباره‌ی زندگی این بانوی فرانسوی هنرمند بیشتر بدانیم.تولد در ویتنامدر اوایل قرن بیستم، کشوری که امروزه به عنوان ویتنام شناخته می‌شود، یک مستعمره‌ی فرانسوی به نام «هندوچین فرانسه» بود. دولت فرانسه تلاش کرد مردم فرانسوی را تشویق کند که به این مستعمره بروند و زندگی جدیدی را در آنجا آغاز کنند. پدر و مادر «دوراس» که هر دو معلم بودند، تصمیم گرفتند که برای شکل دادن به خانواده‌ی جدید خود، به آن منطقه نقل مکان کنند. «دوراس» با نام «مارگریت دونادیو» در سال ۱۹۱۴ در شهر «سایگون» به دنیا آمد.
اندکی پس از جا افتادن خانواده در شهر جدید، پدر «دوراس» بیمار شد و به اجبار به فرانسه بازگشت، و در همان جا از دنیا رفت. مادر «دوراس» تصمیم گرفت برای بزرگ کردن فرزندانش در مستعمره بماند.خانواده‌ی «دوراس» بسیار فقیر بودند و مشکلات زیادی داشتند. مادر «دوراس» تمام پس انداز خود را در یک مزرعه‌ی برنج سرمایه گذاری کرد، اما این کار بی نتیجه ماند. «دوراس» در کتاب هایش بار‌ها از تجارب خود در «هندوچین» نوشت، به خصوص درباره‌ی سختی‌های زندگی مادرش در رمان «سدی برابر اقیانوس آرام».سن اسب خیلی زیاد بود. در این سن و سال خیلی پیرتر از مادر به نظر می‌رسید و با مقایسه با سن انسان‌ها می‌شد گفت موجودی صدساله بود. حیوان بیچاره بنا به غریزه‌ی ناب حیوانی اش سعی می‌کرد کاری را که از او توقع داشتند و از مدت‌ها پیش خیلی فراتر از تاب و توانش بود، برایشان انجام دهد.
پس از آن بود که افتاد و مُرد. هر سه از مردن اسب عمیقا دل آزرده شدند. از این که در آن گوشه‌ی دورافتاده‌ی دشت، از نو خود را در انزوا و بی ثمری همیشگی خود می‌یافتند، چنان دل آزرده شدند که همان شب تصمیم گرفتند روز بعد همگی به «رام» بروند تا با دیدن مردم اندکی تسلی یابند؛ و روز بعد، در «رام» بود که آن دیدار دست داد، دیداری که مسیر زندگی همه‌ی آنها را دگرگون کرد.
ظاهرا پروراندن فکری در سر، فکری که بتواند منشأ انجام کاری شود، هرچند که این کار از اصل درست نباشد، مثل سر و کار داشتن با اسب‌های محتضر، همیشه خوب و ارزشمند است. انگار همیشه خوب است که آدم فکری از این دست در سر داشته باشد، حتی اگر به شکستی فاجعه بار بینجامد. —از کتاب «سدی برابر اقیانوس آرام»خلق آثار هنری«دوراس» در ۱۷ سالگی تصمیم گرفت که به فرانسه برود و تحصیلات خود را کامل کند. او در ابتدا به تحصیل در رشته‌ی ریاضیات پرداخت، اما در نهایت در رشته‌ی علوم سیاسی و حقوق تحصیل کرد. «دوراس» استعداد شگفت انگیزی در نویسندگی داشت و در طول دوران حرفه‌ای خود، رمان ها، مقاله ها، نمایشنامه ها، فیلمنامه‌ها و فیلم‌های متعددی را به وجود آورد. شاید بتوان گفت مشهورترین اثر او، کتاب «عاشق» بود که در سال ۱۹۸۴ به انتشار رسید.
این اثر، داستانی با رگه‌های خودزندگی نامه‌ای درباره‌ی زنی است که عاشق یک مرد چینی جوان می‌شود. کتاب «عاشق» در سال ۱۹۸۴ یکی از معتبرترین جوایز در ادبیات فرانسه یعنی جایزه‌ی «گنکور» را از آن خود کرد.سبک نویسندگی دوراسسال ۱۹۴۱ میلادی بود که دوراس نخستین رمانش را برای چاپ به انتشارات گالیمار سپرد، رمانی که در آن سال از طرف این انتشارات رد شد، اما با راهنمایی‌ها و تشویق‌های ریموند کنو که در آن زمان در دفتر گالیمار کار می‌کرد و دلسرد نشدن دوراس، ۲ سال بعد، یعنی در ۱۹۴۳ میلادی و در کشاکش جنگ جهانی دوم، سرانجام «بی‌شرمان» به وسیله انتشارات گالیمار به چاپ رسید. ویژگی بارز سبک دست نوشته‌های دوراس به گونه‌ای بود که منتقدان آن را «روش دوراسی» نام نهاده‌اند. داستان‌های این دفتر‌ها به‌طور کامل، با استفاده از دیالوگ، شرح و توصیف بازگو شده‌اند. دوراس در توضیح شیوه نگارش خود می‌گوید: «جلوی واژه را نگیریم؛ بگذاریم به خودی خود جاری شود. کلمه را باید همان لحظه‌ای که به ذهن خطور می‌کند، ثبت کرد. باید خیلی سریع نوشت، پیش از آن که لحظه حضور واژه از دست برود.» دوراس در تمام آثار خود به این شیوه که جریان سیال ذهن خوانده می‌شود، وفادار می‌ماند و قاعده‌های وضع‌شده دستور زبان را در تمام موارد از جمله‌بندی گرفته تا چگونگی کاربرد اسم، صفت و قید… زیر پافعالیت در دنیای سینماچندین اثر از «دوراس» به محض انتشار به موفقیت رسیدند و مورد توجه فیلمسازان مختلف قرار گرفتند. کتاب «سدی در برابر اقیانوس آرام» اولین رمان از «دوراس» بود که مورد اقتباس سینمایی قرار گرفت، یک بار در سال ۱۹۵۸ و بار دیگر در سال ۲۰۰۸. اما رمانی که نام «دوراس» را به شکلی بی سابقه مطرح کرد، کتاب «مدراتو کانتابیله» بود که به منبع الهام فیلمی با همین نام در سال ۱۹۶۰ تبدیل شد. «دوراس» به خاطر توانایی خود در خلق دیالوگ‌های تأثیرگذار شناخته می‌شد، به همین خاطر جای تعجب نیست که کارگردانان و تهیه کنندگان پرتعدادی علاقه‌مند بودند که آثار او را به فیلم سینمایی تبدیل کنند.امروز جنگل از پشت پنجره‌ها پیداست و باد وزیدن گرفته است. گلهای سرخ در کشورِ دیگری از شمال می‌رویید. دخترک از گلهای سرخ چیزی نمی‌داند. پیش از این هرگز نه دشت و دریا را دیده است و نه گلهای سرخی که حالا پژمرده است. دخترک پشت پنجره‌ی برج نشسته است. پرده‌های سیاه را کمی کنار زده و جنگل را تماشا می‌کند. باران بند آمده است. چیزی به شب نمانده، اما از پنجره آسمان هنوز آبی است. برج از جنس سیمان سیاه، چهارگوش و بسیار بلند است.
بیشتر بخوانید:کتاب بر شانه‌های اقیانوس رونمایی شد
دخترک در آخرین طبقه‌ی برج نشسته و برج‌های سیاه دیگر را از دور می‌بیند. هیچ وقت پا به جنگل نگذاشته است. دخترک از لب پنجره کنار می‌رود و شروع می‌کند به خواندن ترانه‌ای ناآشنا که خودش هم نمی‌داند به چه زبانی است. هنوز کمی نور در اتاق هست. خودش را در آینه نگاه می‌کند. مو‌هایی مشکی و چشمانی شفاف می‌بیند. چشمانش به رنگ آبیِ خیلی تیره است. دخترک این را نمی‌داند؛ و حتی ترانه‌ای هم که می‌خواند برایش آشنا نیست و به خاطر نمی‌آورد آن را از کجا یاد گرفته است. —از کتاب «اورلیا پاریس»نوشتن فیلمنامه و کارگردانی«دوراس» علاوه بر همکاری با سایر کارگردانان، فیلمنامه نویسان و تهیه کنندگان، تلاش کرد تا خودش نیز در این عرصه کار‌هایی را به انجام برساند. او نمایشنامه‌ای به نام «آوای هند» نوشت و در سال ۱۹۷۵، فیلمی اقتباسی از روی این اثر ساخت و خودش آن را کارگردانی کرد.
«دوراس» همچنین فیلمنامه‌ی فیلم «هیروشیما عشق من» را خلق کرد که توسط کارگردان فرانسوی برجسته «آلن رنه» ساخته شد. این فیلم که به ماجرای رابطه‌ی زنی فرانسوی با مردی ژاپنی می‌پردازد، به موفقیت‌های زیادی دست یافت. «دوراس» در طول دوران حرفه‌ای خود، در مجموع ۱۸ فیلم را کارگردانی کرد.کمک به «مقاومت فرانسه» در جنگ جهانی دومدوراس» پس از تحصیل در رشته‌ی علوم سیاسی و حقوق، در طول جنگ جهانی دوم با حزب کمونیست فرانسه و همچنین جنبش «مقاومت فرانسه» همکاری می‌کرد. «مقاومت»، گروهی زیرزمینی از مردم فرانسوی و خارجی‌هایی بود که به شکل مخفیانه تلاش می‌کردند تا سلطه‌ی حزب نازی را در زمان اشغال فرانسه از بین ببرند. «دوراس» آثار مهم زیادی را درباره‌ی جنگ جهانی دوم و همچنین «مقاومت» به رشته‌ی تحریر درآورد. کتاب «درد»، رمانی بود که در سال ۱۹۸۵ به چاپ رسید، اما داستان آن بر اساس خاطراتی به وجود آمد که «دوراس» در طول جنگ جهانی دوم نوشته بود. این رمان که از ۶ داستان به هم مرتبط تشکیل شده، تصویری تأثیرگذار از زندگی در فرانسه‌ی تحت اشغال نازی‌ها را ارائه می‌کند. کتاب «درد» همچنین شرحی از ماجرای دستگیری همسر نخست «دوراس» را در خود جای داده است.بیماری‌های متعدد و مرگ«دوراس» در طول حیات خود با چندین بیماری حاد دست و پنجه نرم کرد. او در اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰، به برونشیت مزمن مبتلا شد و به کما رفت. «دوراس» پنج ماه را در کما گذراند و به شکلی معجزه آسا، بدون آسیب جدی از آن بیرون آمد. او همچنین از سوءمصرف الکل رنج می‌برد.
«دوراس» در سال ۱۹۸۲ برای ترک سوءمصرف الکل به مراکز توانبخشی رفت. این دوره، یکی از سخت‌ترین تجارب «دوراس» در طول زندگی اش بود. همسر سوم او، «یان آندریا» کتابی را درباره‌ی این دوره از زندگی خودش و همسرش به نام «ام. دی.» نوشت. سرانجام «مارگریت دوراس» در سال ۱۹۹۵ و در ۸۱ سالگی، در پاریس درگذشت و در گورستان «مون پارناس» در این شهر به خاک سپرده شد. یا مرگ یا نوشتن! ” این معنای زندگی نویسنده‌ای بود که منقدان ادبی او را به لقب “بانوی داستان‌نویسی مدرن” مفتخر کرده‌اند: مارگریت دوراس. او این شعار را نه در متنی چالش‌جویانه، بلکه در چارچوب توضیح چرایی زندگی خود مطرح می‌کرد. دوراس در طول زندگی ۸۲ ساله اش، عنوان‌های دیگری نیز کسب کرد: کمونیست اخراجی، پیشگام جنبش دانشجویی ۱۹۶۸، فمینیست موقتی، فیلمنامه‌نویس، کارگردان سینما و تاتر…
فیلم مصاحبه مارگاریت دوراس درباره نوشتن
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
منابع: ایران کتاب، ایرنا، شهرکتاب
