«کلاهش پس معرکه است»؛ ضرب المثلی که در معرکه گیری شکل گرفت
«کلاهش پس معرکه است»؛ ضرب المثلی که در معرکه گیری شکل گرفت

«کلاهش پس معرکه است» یکی از ضرب‌المثل‌های مشهور و رایج فارسی است که داستان شکل‌گیری بسیار جالبی دارد.

به گزارش سرویس وبگردی پاتوق من ، ضرب المثل مشهور «کلاهش پس معرکه است» یکی از مشهورترین و پر کاربردترین ضرب المثل‌های فارسی است. این ضرب المثل زمانی به کار می‌رود که شخص با وجود تلاش زیادی که برای انجام کاری داشته است، باز هم احتمال موفقیت ندارد و موقعیت فعلی‌اش در خطر قرار می‌گیرد که در این حالت می‌گویند: فلانی کلاهش پس معرکه است. این ضرب‌المثل زیبا داستان تاریخی جذابی دارد که در ادامه این مطلب به شرح آن می‌پردازیم.در گذشته پهلوانان، مارگیرها، شعبده بازان و معرکه‌گیران معمولا در معابر عمومی و میدان‌های اصلی شهر معرکه می‌گرفتند تا هنر خود را به عابران و رهگذران نشان بدهند. کارشان به این صورت بود که سفره بزرگی پهن می‌کردند که اطراف آن تا مسافت ۲ متر امتداد داشت.
این سفره درواقع حریم شخصی معرکه گیر بود و در حین هنرنمایی وسط آن تردد می‌کرد. تماشاچایان بیرون و اطراف سفره به صورت یک دایره جمع می‌شدند و رفتار معرکه‌گیر را تماشا می‌کردند. اگر تعداد تماشاگران زیاد می‌شد، معرکه‌گیر از افرادی که در صف اول و دوم بودند، می‌خواست تا بنشینند و به این ترتیب تماشاچیانی که پشت سر بودند هم می‌توانستند نمایش را ببینند.
گاهی اتفاق می‌افتاد یکی از تماشاچیان که در صف جلو نشسته بود، با اطرافیان اختلاف پیدا می‌کرد و یا سر و صدا و ایجاد مزاحمت می‌کرد و حواس تماشاچیان دیگر پرت می‌شد.
در این حین یکی از تماشاچیان برای دفع شر، کلاه آن شخص خاطی را از روی سرش بر می‌داشت و به خارج از دایره تماشگران یعنی پشت معرکه پرت می‌کرد. در این حالت آن شخص خاطی که کلاهش پس معرکه افتاده بود، مجبور می‌شد از دایره تماشاگران خارج شود و دنبال کلاهش برود و به این صورت دیگران جای او را در صف اول می‌گرفتند. به همین دلیل وقتی که شخصی در کاری شرکت می‌کند، اما، با وجود تلاش و فعالیت، وضعش طوری است که احتمال موفقیتش پایین است و موقعیتش در خطر قرار می‌گیرد، در اصطلاح می‌گویند فلانی کلاهش پس معرکه است.