ظالم در همین دنیا بخشی از نتیجه ظلمش را می‌بیند و در آخرت هم عذاب می‌شود مگر اینکه توبه و جبران کند.
به گزارش سرویس وبگردی پاتوق من، ظلم چیست و چه گناهانی ظلم هستند؟ ضرر و اذیت رساندن به غیر، از قبیل: کشتن و یا زدن، دشنام دادن، غیبت کردن، تصرف کردن مال غیر به ناحق و هر کردار یا گفتاری که باعث اذیت دیگری شود. نوعی ظلم است.به هر حال «ظلم» به معناى رعایت نکردن حق است.
انواع ظلم
ظلم به خدا، ظلم به خود و ظلم به دیگران. ظلم در تمام این موارد، به معناى مراعات نکردن حقوقى است که انسان در برابر آنها مسئول است.ظالم کیستبنابراین، ظالم به کسى می‌گویند که خود را به سپاس‌گزارى از نعمت‌هاى بی‌شمار الهى و مراعات تکالیف شرعى ملزم نمی‌داند و در برابر توانایی‌ها و استعدادهایش مسئولیتى احساس نمی‌کند و از سویى حقوق دیگران را نیز پایمال می کند.ظلم از گناهان کبیره بوده، عذاب آن شدیدتر، پشیمانی از آن در قیامت بیشتر، و پیامدهای آن سنگین‌تر است.
در قرآن ظالمان مورد لعن شدید قرار گرفته، و در روایات متواتر، ظالمان بسیار نکوهش شده‌اند. و اگر هیچ هشدار و تهدیدی جز همین آیات وجود نداشته باشد، برای خودداری انسان‌ها از ظلم کافی خواهد بود:
نکوهش ظلم در قرآن
“گمان مبر که خدا، از آنچه ظالمان انجام می‌دهند، غافل است! آنها را براى روزى تأخیر انداخته است که چشم‌‌ها در آن از حرکت بازمی‌ایستد.”«آنها که ستم کردند به زودى می‌دانند که بازگشتشان به کجا است».در اینجا به صورت اختصار به برخی از مواردی که قرآن و روایات، آنها را مصداق ظلم دانسته‌اند اشاره می‌کنیم:
نمونه های ظلم که در قرآن نام برده شده است:شرک به خدا: خدای متعال در قرآن کریم، شرک را بدترین و بزرگ‌ترین نوع ظلم بیان میکند: به درستی که شرک، ظلم بزرگی است.حکم کردن به غیر حکم الهی: هر کس به احکامى که خدا نازل کرده حکم نکند، ستمگر است. تجاوز از حدود الهی: و هر کس از حدود الهى تجاوز کند به خویشتن ستم کرده است. تکذیب آیات الهى: «و کسانى که پیش از آنها بودند آیات پروردگارشان را تکذیب کردند، ما نیز به دلیل گناهانشان، آنها را هلاک کردیم، و فرعونیان را غرق نمودیم و همه‌ی آنها ظالم بودند».اصرار بر گناه و خودداری از توبه: و آنها که توبه نکنند، ظالم و ستم‌گرند. دوستی با دشمنان پیکارگر: خداوند شما را از دوستی با آنانی باز می‌دارد که به دلیل دینداری‌تان، با شما پیکار کرده و از وطن بیرون رانده و بر این کار هم‌پیمان شدند. هر که با آنان دوست باشد ظالم است.سرپیچى نمودن از انفاق واجب: از آنچه خدا روزیتان کرده انفاق کنید … و کافران خود، ستم‌گرانند».رباخواری: «اى کسانى که ایمان آوردهاید از خدا پروا کنید، و آن زیادى مال را که در اثر ربا به دست آمده رها کنید،… و اگر توبه کنید اصل سرمایهتان حلال است، نه ظلم کرده‌اید و نه به شما ظلمى شده است».کوتاهی در پرداخت بدهکاری‌ها: رسول خدا(ص) فرمود: «سهل انگارى فردی که توانایی پرداخت وام را دارد (در پرداخت حقّ طلب‌کار) ظلم است».راضی بودن به ظلم: راضی بودن به ظلم و یا توجیه کردن آن، خود نوعی ظلم است. امام باقر(ع) در این‌باره فرمود: «هر کسی که ستم‌‌ها و حق‌‌کشی‌هایى را که نسبت به ما انجام شده و نیز مصیبت‌‌هایى که به ما وارد شده را زشت ندانست، با آن‌‌کس که بر ما ظلم کرده، شریک است».
مجازات ظلم
گفتنی است که ظلم و ستم از نظر نتیجه و حکم سه نوع است، چنان‌که امام علی(ع) فرمود:
«آگاه باشید، ظلم بر سه گونه است:
یک) ظلمى که هرگز بخشیده نمی‌شود، دو) ظلمى که بدون مجازات نیست. سه) ظلمى که [قابل بخشش است و] از آن بازخواست نمی‌شود.
ظلمى که بخشیده نمی‌شود، شرک به خدا است. [البته در صورتى که انسان بدون توبه بمیرد] چنان‌که خداوند می‌فرماید: قطعاً خداوند شرک به خود را نمی‌بخشد.ظلمى که بخشیده می‌شود، ظلمى است که انسان با گناهان صغیره، به خود کرده است. اما ظلمى که بدون مجازات نمی‌ماند، ظلم بعضى از بندگان به بعضى دیگر است که کیفر و قصاص در این مورد بسیار سخت است، و مجازات این ظلم فقط مجروح ساختن با کارد و یا زدن با تازیانه نیست، بلکه چیزى است که اینگونه مجازات‌ها در برابرش کوچک است. آثار ظلم در زندگی
فقر و نداری، از بین رفتن رابطه با خدا، گرفتار شدن به دوستان ناپاک و استدراج از آثار مهم ظلم به دیگران از جمله همسر و فرزندان می باشد. خدای کریم می فرماید: «وَ لا تَحْسَبَنَ اللَّهَ غافِلًا عَمَّا یَعْمَلُ الظَّالِمُونَ.»آثار ظلم در زندگیظلم و ستم بر دیگران آثار زیادی دارد در اینجا مهمترین آنها که در قرآن و روایت ذکر شده است، بیان می شود.۱٫ فقر و نداریکسی که ظلم می کند فقیر و فقیرتر می شود، هرچه تلاش میکند زندگی‌اش برکت ندارد. برادران حضرت یوسف، بر حضرت یوسف ظلم کردند، اذیت کردند. در نتیجه برادران یوسف به گدایی افتادند. دچار قحطی شدند. یوسف بر اثر ظلم نکردن، بندگی و تقوا سرور و سالار و عزیز مصر شد. ۲٫ از بین رفتن رابطه با خداکسی که ظلم می کند ربطه اش با خدا کم رنگ و احیانا قطع می شود، یعنی شیرینی عبادت، شیرینی ذکر، شیرینی سحرخیزی، شیرینی تلاوت قرآن، شیرینی انس از خدا از ظالم گرفته می‌شود.سه رقم بلا را حضرت امیر در نهج‌البلاغه آوردند. بعضی از ابتلائات فقر است. کمبود مال است. از این بدتر مرض بدن است. از این بدتر روح و جانت بیمار شود. بیماری روح و جان بدترین بلا است. مثلاً دل انسان قساوت می‌گیرد. می‌گوید: اصلاً نماز چیست؟ امام حسین چیست؟ پیغمبر کیست؟
قساوت و تاریکی قلب بدترین نوع ابتلاء است.گاهی انسان می‌بینید قلبش سیاه شده و خوب و بد را تشخیص نمی‌دهد. داعشی‌ها الآن آتش زدن انسان را افتخار می‌دانند. این قلب وارونه شده است. بدترین عقوبت است که انسان خیر و شر را تشخیص نمی‌دهد.۳٫ گرفتار شدن به دوستان ناپاکیکی از عقوبت‌های مهم ظلم، گرفتار شدن به رفقای ناپاک است. یعنی ظالم از مسیر هدایت خارج می‌شود. رفقای خوب او را رها می‌کنند و رفقای بد جای او را می‌گیرند. در جلسات خوب توفیق حضور پیدا نمی‌کند. هرکس در راه خدا نیاید، شیاطین جلوی راهش را می‌گیرند.۴٫ استدراجیکی از آثار ظلم، استدراج است. یعنی طرف ظلم و گناه میکند و خدا شاید مالش را هم زیاد میکند. خدا به او امکانات بیشتر می‌دهد. پست او را بالاتر می‌برد. این فکر میکند دارد رشد میکند در حالی که مثل فواره که بالا می‌رود این بیشتر زمین می‌خورد. استدراج یعنی اینکه خدا بلایی نمی‌دهد که بفهمد. به او خوشی می‌دهد و بعد یکباره می‌گیرد.
ظلم به خلق و خدا توام است
باید توجه داشت که در هر حق الناسی، حق الله نیز وجود دارد. به عبارت دیگر حق الله در دو گروه کلی دسته‌بندی می‌شود:
اول حق الله محض مانند ادای نماز و روزه که انسان در انجام آنها تنها با خدای متعال حساب دارد و از اینکه نماز بخواند یا نخواند، لطف یا ظلمی به انسان دیگر نکرده است.دسته دوم حق الله مربوط به اموری می‌شود که به دلیل حق الناس ایجاد می‌شود. به عبارت دیگر کسی که به دارایی و اموال دیگری دستبرد زده، در حقیقت دو حق را ضایع کرده است: اول حق انسانی که مال او را ربوده و دارایی او را در مخاطره قرار داده و دوم، حق خدای متعال که دستور داده به اموال دیگران دستبرد نزنید و دزدی نکنید.چگونه باید این دو حق را جبران کرد؟چنین فردی با برگرداندن مال دزدی به صاحب مال و کسب رضایت او، گناه خود در حق الناس را جبران کرده است ولی حق الله همچنان به قوت خود باقی است. چون از منظر الهی دزد به حساب می‌آید و این حق الله معمولاً از طریق توبه جبران می‌شود.بیشتر بخوانید:برخی گناهان همه ثواب‌های انسان را از بین می‌برداز طرف دیگر خداوند، توبه پذیر و ارحم الراحمین است و به همین دلیل جبران حق الله آسان تر از حق الناس است. اما وقتی انسان به شخص یا موجود دیگری ظلمی روا می‌دارد، درواقع کار را برای خود سخت کرده و جبران کردن حق الناس به مراتب دشوارتر است.از طریق توبه تنها حق الله جبران می‌شود
از طریق توبه تنها حق الله جبران می‌شود و حق الناس به قوت خود باقی می‌ماند تا فرد، آن را هم جبران کند. در مورد سایر گناهان هم همین طور است و تا زمانی که انسان‌ها هم از میان مردمی که به آنها ظلم کرده‌اند طلب حلالیت و جبران مافات نکنند و هم به درگاه خدای متعال توبه حقیقی نکنند، حق الناس و حق الله را جبران نکرده‌اند. به این صورت وقتی از دنیا بروند، در برابر خدا و اطرافیان مورد بازخواست قرار خواهند گرفت.گناهی مثل روزه نگرفتن، اگرچه گناه بزرگی است، اما انسان تنها حق الله را پایمال کرده است و ظلمی به انسان و موجود دیگری روا نداشته است.
از طرف دیگر خداوند، توبه پذیر و ارحم الراحمین است و به همین دلیل جبران حق الله آسان تر از حق الناس است. اما وقتی انسان به شخص یا موجود دیگری ظلمی روا می‌دارد، درواقع کار را برای خود سخت کرده و جبران کردن حق الناس به مراتب دشوارتر است.
کسی که از ظلم توبه کرده و می خواهد جبران کند برای آن‌هایی که صاحب حق هستند استغفار کند و دیگر این که در تمام کارهای خیر و مستحبات آنها را شریک بکند بگوید خدایا من غیر نماز‌های واجب که وظیفه داریم ،نماز مستحبی، تلاوت قرآن، زیارت پیاده روی اربعین بگوید خدایا تمام کسانی که به ما حق دارند از زنده یا مرده در این ثواب من شریک است در حساب خدا به حساب آنها واریز می‌شود این جبران می‌شود روز قیامت اگر صاحبان حق را نمی‌شناسیم رد مظالم باید انجام شود و با ثواب‌هایی که می‌کنیم به حساب آنها واریز می‌شود.
عاقبت ظالم در دنیا از زبان حجت الاسلام صفایی
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
منابع: اسلام کوئیست، راسخون، تسنیم،سمت خدا
