مراقبت‌های بارداری یکی از مراحل مهم قبل و حین بارداری است. هر پدر و مادری آرزوی داشتن نوزاد سالم را دارند. تشخیص سلامت مادر و جنین از جمله اقدامات حین بارداری است تا از به دنیا آمدن نوزادان با ناهنجاری‌های شدید جلوگیری شود. هم‌زمان با پیشرفت علم پزشکی قدرت تشخیص و ارزیابی وضعیت سلامت جنین افزایش پیدا کرد. انجام چکاپ قبل از بارداری و حین آن از طریق آزمایش‌هایی مانند آزمایش BG&Rh انجام می‌شود تا از پیش آمدن خطرات احتمالی جلوگیری شود.
چگونه تشخیص سلامت مادر و جنین مشخص می‌شود؟
انجام آزمایش‌های تشخیص ناهنجاری و غربالگری در زنان باردار به منظور تشخیص سلامت مادر و جنین به جهت پیشگیری از وجود خطرات احتمالی و آسیب‌های جدی برای مادر و نوزاد ضروری است. با توجه به پیشرفت‌های صورت گرفته در علم پزشکی نیاز است تا بانوان، قبل از تصمیم به بارداری زیر نظر متخصص زنان و زایمان قرار گرفته و چکاپ پیش از بارداری را انجام دهند تا میزان آمادگی آنها برای باردار شدن ارزیابی شود.
انجام آزمایش‌های مختلف مانند آزمایش BG & RH در بارداری و غربالگری کمک می‌کند تا بسیاری از ناهنجاری‌های ژنتیکی تشخیص و مورد بررسی قرار گیرد. هر دو فاکتور BG و RH از مواردی هستند که نقش تعیین‌کننده‌ای در نتایج غربالگری و سلامت مادر و جنین خواهند داشت.
آزمایش BG RH چیست؟
تعیین گروه خونی مادر و جنین با انجام آزمایش BG RH صورت می‌گیرد. پس از تشخیص بارداری در مادر، یک سری آزمایش غربالگری برای تعیین سلامتی مادر و جنین انجام می‌شود. در آزمایش BG RH، گروه خونی زوجین مشخص شده و می‌تواند مثبت یا منفی باشد. فاکتور RH نقش تعیین‌کننده‌ای در جواب آزمایش خواهد داشت به نحوی که مقدار منفی آن در مادر و مقدار مثبت در پدر می‌تواند سلامت جنین را به خطر بیندازد. به همین منظور متخصص زنان و زایمان، با هدف پیشگیری از ایجاد آسیب‌های ناگوار، راهکار مناسبی را ارائه خواهد کرد.
انجام آزمایش BG RH در سه ماهه اول بارداری به منظور تعیین گروه خونی مادر صورت می‌گیرد. اهمیت انجام آن به دلیل شناسایی ناسازگاری‌های خون بین مادر و جنین حائز اهمیت است تا از تشکیل بیماری‌هایی مانند کم خونی نوزاد یا زایمان زودرس جلوگیری شود.
تفسیر آزمایش BG RH
برخلاف سایر آزمایش‌های خون که فرد مراجعه کنند باید به صورت ناشتا آن را انجام دهد، آزمایش BG RH نیازی به ناشتا بودن ندارد. فرد باید در جلسات مشاوره پیش از آزمایش، پزشک خود را در صورت مصرف دارو‌های خاص مطلع کند.
آزمایش BG RH از دو فاکتور BG و RH تشکیل شده است. سؤالی که مطرح می‌شود این است که BG در آزمایش خون چیست؟ و چرا اندازه‌گیری می‌شود؟
BG مخفف Blood Group است که همان چهار دسته گروه‌های خونی A، B، O و AB را شامل می‌شود. آزمایش BG RH که همان گروه خونی آر اچ است با هدف بررسی آنتی ژن‌های سطح گلبول‌های قرمز مادر به کار برده می‌شود. هدف نهایی آن پیشگیری از ایجاد واکنش‌های همولیتیک مادر با جنین در دوران بارداری است تا جنین را از بروز ناهنجاری‌های ژنتیکی محافظت کند.
فاکتور RH و نقش آن در تشخیص سلامت مادر و جنین
تعداد زیادی از مادران دارای گروه‌های خونی مثبت هستند. این افراد در دسته کسانی قرار می‌گیرند که خونشان فاکتور RH را دارد. در واقع این مادران در سطح RBC خود دارای این پروتئین هستند.
با انجام آزمایش BG & RH ضمن بررسی گلبول‌های قرمز، با شناسایی این فاکتور، نوع مثبت با منفی گروه خونی نیز مشخص می‌شود. اهمیت فاکتور خونی RH در دوران بارداری افزایش پیدا می‌کند. هرگاه RH مادر منفی باشد اما این فاکتور در جنین مثبت باشد، ممکن است که بدن مادر یک آنتی‌بادی را علیه گلبول‌های قرمز جنین تولید کند که در صورت عبور از جفت و وارد شدن به خون جنین موجب همولیز شدن خون جنین شده و در نهایت بیماری کم خونی را برای او ایجاد کند.
هرچند این مورد می‌تواند در بارداری اول نادیده گرفته شود اما می‌تواند برای بارداری‌های بعدی مشکل ساز شود. درنتیجه نیاز است مادرانی که دارای RH منفی هستند حتماً در هفته ۲۶ تا ۲۸ و هم چنین هفته ۳۴ تا ۳۶ برای جلوگیری از بیماری کم خونی جنین طبق صلاحدید پزشک خود، آمپول رگام را تزریق کنند.
بیماری RH در کودکان می‌تواند موجب بروز بیماری‌هایی مانند کم خونی، ضربه مغزی، نارسایی قلبی، زردی ( قابل مشاهده در چشم و پوست کودک) باشد. هرگاه کبد نوزاد کامل رشد نکرده باشد یا عملکرد مناسبی نداشته باشد بیماری RH به وجود می‌آید.
عوامل مؤثر در آزمایش BG RH
انجام آزمایش BG RH در دوران بارداری و اهمیت آن در این زمان را بررسی کردیم. اما باید گفت عوامل و فاکتور‌هایی وجود دارند که موجب می‌شود نتیجه نهایی آزمایش BG & RH تغییر پیدا کند. برخی از این پارامتر‌ها عبارت‌اند از:
- بارداری
- دوران پریودی یا قاعدگی در زنان
- استعمال مواد مخدر
- مصرف غذاهای با مقدار قند بالا
- وجود استرس برای انجام عمل و یا قبل از انجام آزمایش خون
- انجام ورزش و فعالیت‌های بدنی سنگین برای بدن
آزمایش تشخیص سلامت مادر و جنین در منزل با هومکا!
شناسایی و تشخیص بسیاری از بیماری‌ها با انجام آزمایش خون امکان‌پذیر خواهد بود. تعداد بسیاری از افراد به دلایل مختلف مانند نداشتن وقت کافی یا عدم وجود آزمایشگاه در نزدیکی محل زندگی، ترجیح می‌دهند این دست آزمایش‌ها را در منزل انجام دهند. از طرفی تعدادی از زنان در دوران بارداری ترجیح می‌دهند مدت زمان کمتری را به دلیل وضعیت خود در خارج از منزل سپری کنند.
مجموعه خدمات آزمایشگاه در منزل هومکا به شما کمک می‌کند تا به راحتی تنها با یک تماس تلفنی گرفتن آزمایش در منزل را انجام دهید. در صورت ثبت درخواست می‌توانید با شماره تماس ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته یا به وبسایت هومکا به نشانی www.homeca.ir مراجعه کنید. هومکا با پوشش قرار دادن بیمه‌های پایه‌ای و تکمیلی در استان تهران و شهر‌های کرج، اصفهان، شیراز، رشت، مشهد، اهواز، قزوین، قم و تبریز، انواع خدمات آزمایش در منزل را ارائه می‌دهد.
